Değerli Öğrencilerimiz ve Değerli Akademisyenlerimiz,
Dekanlık görevine başladığım 1 Şubat 2023 tarihinden bu yana Fakültemiz bünyesinde eğitim-öğretimde mükemmeliyet odağıyla gerçekleştirdiğimiz çalışmalarımızı ve bu çalışmaların bir parçası olarak 2024-2025 Eğitim-Öğretim yılı Bahar döneminde pilot uygulamasına başlayacağımız Fen Edebiyat Modeli’nin (FEFMOD) işleyişi ile temel amaçlarını, Dekanlık görevimin ikinci yılını tamamlamaya yaklaştığım bu günlerde sizlerle paylaşmak isterim.
Bildiğiniz üzere, Fakültemiz öğrencilerinin uluslararası standartlarda eğitim almalarını, geleceğin üstün nitelikli bilim insanları ve akademisyenleri olarak yetişmelerini, bununla beraber özel sektörde yüksek istihdam edilebilirliğe sahip olmalarını sağlamak amacıyla geliştirdiğimiz “YTÜ-FEF Temel Bilimler Eğitimi Modeli” 2024-2025 Eğitim-Öğretim yılı Güz döneminde Fakültemizin Türkçe ve İngilizce eğitim yapan bölümlerinde hayata geçirilmiştir.
Üniversitelerin kalbi olarak nitelendirebileceğimiz Fen-Edebiyat Fakültelerinin ülkemizde yeniden yükselişine ve hak ettiği konuma tekrar kavuşmasına yönelik öncü bir adım atma hedefini taşıyan söz konusu Model kapsamında geliştirilen yeni öğretim programlarımız, Bölümlerimizdeki alanında uzman akademisyenlerimizden oluşan komisyonlarca, öğrencilerimiz ve sektör paydaşlarımızın görüşleri alınarak, ihtiyaç analizi doğrultusunda ve uzun istişareler sonunda hazırlanmıştır.
Yeni öğretim programlarına, öğrencilerimizin eğitim gördükleri alanlardaki yetkinliklerini çağdaş teknoloji bilgi ve becerileri ile derinleştirebilmelerine yardımcı olmak üzere “Yapay Zekâya Giriş” ve “Temel Bilgisayar Teknolojilerine Giriş” dersleri; mesleki yatkınlıklarını keşfedebilmelerine ve kariyerlerini “gerçek dünya uygulamaları”nı tanıyarak planlamalarına yardımcı olmak üzere “Kariyer Planlama ve Mesleki Etik” dersi, yetkin bilim insanları ve uzmanlar olmanın yanı sıra toplumsal ve insani sorunlara duyarlı, bu sorunların çözümünde aktif rol oynayabilecek, canlı hakları, çevre ve doğal yaşam konusunda farkındalığı yüksek mezunlar olarak da yetişmelerine yardımcı olmak üzere “Sosyal Sorumluluk ve Adalet” dersi Zorunlu Fakülte Dersleri olarak; öğrencilerimizin uluslararası standartlarda bilimsel metinler üretebilmenin ilkelerini öğrenmelerine ve uygulamalarına yardımcı olmak üzere “Bilimsel Araştırmaya Yönelik Yazma Becerileri” dersi Fakülte Mesleki Seçmeli Dersi olarak eklenmiştir.
Uzmanlaşma öncelikli eğitim yaklaşımımız çerçevesinde, Bölümlerimizdeki Mesleki Seçmeli Derslerin güncellenmesi ve sistematik bir şekilde organize edilmesi ile yenilikçi Sertifika Programları geliştirilmiş; aynı zamanda disiplinlerarası etkileşimi destelemek amacıyla, öğrencilerimize kendi bölümlerinin sunduğu sertifika programlarının yanı sıra isterlerse Fakültemiz bünyesindeki diğer bölümlerin sunduğu sertifika programlarına katılabilme imkânı tanınmıştır.
Söz konusu çalışmalar ve amaçlar temelinde, Fakültemizin misyonu ve vizyonu da aşağıdaki şekilde güncellenmiştir:
Misyon
Temel bilimler eğitimi ve araştırmalarında sürdürülebilir mükemmeliyet hedefi doğrultusunda, bilimin ve teknolojinin gelişimine güçlü katkı sunabilecek araştırma donanımının yanı sıra ilgili ulusal ve uluslararası sektörlerde yüksek istihdam edilebilirliğe sahip; bilimsel bilgi ve teknolojiyi en üst düzeyde kullanabilen ve üretebilen; bunlarla birlikte, toplumsal ve insani sorunlara duyarlı ve bu sorunların çözümünde aktif rol oynayabilecek; canlı hakları, çevre ve doğal yaşam konusunda farkındalığı yüksek mezunlar yetiştirmek.
Vizyon
Alan uzmanlığının yanı sıra disiplinlerarası ve bilimlerarası etkileşimi de destekleyen öncü eğitim ve araştırma faaliyetleri yürüterek ülkemizin temel bilimler merkezi olmak.
Bu misyon ve vizyon doğrultusunda, yeni eğitim modelimize ilişkin uygulamaların eğitim-öğretimde mükemmeliyet çerçevesinde yürütülmesini ve sürdürülebilirliğini garanti altına almak amacıyla, daha önce duyurulduğu üzere, Dekanlığımızca 2023-2024 akademik yılı Bahar Dönemi ile 2024-2025 akademik yılı Güz Dönemi’nde, eğitim-öğretim yöntemleri ile ölçme-değerlendirmede kullanılan tekniklerin günümüz dünyasının gereksinimleri ışığında yeniden yapılandırılmasına ve güncellenmesine yönelik ihtiyaç analizi ve değerlendirme çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda, özellikle üretken yapay zekâ (GenAI) teknolojilerinin eğitim üzerindeki olası etkileri ve alınabilecek önlemler, UNESCO tarafından 2023 tarihinde yayımlanan “Guidance for generative AI in education and research” ( https://www.unesco.org/en/articles/guidance-generative-ai-education-and-research ) başlıklı kılavuz çerçevesinde uzmanlarla değerlendirmeye alınmıştır. Eğitim-öğretimde mükemmeliyetin sürdürülebilirliğine yönelik yapılan değerlendirmeler sonucunda, 28.11.2024 tarihli Fakülte Kurulu’nda, Fakültemiz bünyesindeki bölümlerin tamamında 2024-2025 Eğitim-Öğretim yılı Bahar Dönemi’nden başlayarak uygulanmak üzere, akademisyenlerimizin eğitim-öğretim yöntemlerini ve ölçme-değerlendirmede kullanacakları teknikleri çeşitlendirmelerine ve bunları zaman ve maliyet etkin biçimde uygulayabilmelerine olanak sağlayacak olan ve halihazırda ulusal ve uluslararası eğitim kurumlarında çok yaygın ve etkili biçimde kullanılmakta olan Moodle tabanlı bir sistem olan FEFMOD sistemine geçilmesine karar verilmiştir.
Gerek FEFMOD sisteminin kendisini gerekse bu sistemin bir parçası olduğu, yukarıda özetlenen yenilikleri hayata geçirmemizin temelinde yatan motivasyon, “kutsal eğitim hakkı” çerçevesinde, akademisyenler olarak başarılı olmak isteyen öğrencilerimize hak ettikleri yüksek standartlardaki eğitimi vermektir.
Mezuniyet sonrası aşama, lisans öğrencilerimizin “gerçek dünya”ya tek başlarına adım attıkları, çeşitli zorluklar barındıran bir süreç olagelmiştir. Bu aşama, özellikle yapay zekâ teknolojilerindeki gelişmelerle birlikte daha da büyük meydan okumalar içermektedir. Yapay zekâ çözümlerinin çeşitli düzeydeki iş akışlarına giderek daha fazla entegre ediliyor/edilecek olması, iş tanımlarında ve mesleki profillerde değişim ve dönüşümlere sebebiyet vermektedir. Alan/meslek fark etmeksizin, işini en nitelikli ve katma değerli şekilde yapma yetkinliğine sahip “insan” uzman olmanın önemi giderek artmaktadır. Dolayısıyla yukarıda söz edilen çalışmalar, öğrencilerimizi işte bu meydan okumalar ile baş edebilecek yüksek donanıma sahip uzmanlar olarak mezun etme hedefiyle yürütülmektedir.
Bilgi çağı paradigma değişikliklerinin yaşandığı günümüzde, söz konusu yüksek donanım, öğrencilerimizin kaliteden ödün verilmeyen bir eğitim almasını, eğitim-öğretim yöntemleri ile ölçme-değerlendirme tekniklerinin sürekli yeniden düşünülmesini ve güncellenmesini gerektirmektedir. Yapay zekâ çözümleri ile işbirliği içinde çalışacağı öngörülen geleceğin “insan” uzmanlarının, alan bilgisinin yanı sıra yorumlama gibi üst düzey bilişsel becerilere ve kendi bilişsel süreçlerine ilişkin farkındalığı içeren üstbilişsel becerilere sahip olması gerekmektedir.
Dolayısıyla, bilginin “öğretici” tarafından iletilmesi ve “öğrenici” tarafından ezberlenmesi ile sınırlı olan eğitim yaklaşımları ile sürece yayılmayan, beceri geliştirmeye odaklanmayan, öğrenicinin öğrenme sürecine aktif katılımını teşvik etmeyen, ezbere ya da anlık performansa dayalı ölçme-değerlendirme teknikleri giderek daha fazla yetersiz hale gelmektedir. Bu nedenle, çeşitlendirilmiş ve zenginleştirilmiş yöntem ve tekniklerin benimsenmesi bir zorunluluktur.
FEFMOD sistemi, işte bu ihtiyaca cevap vermek ve akademisyenlerimizin/öğrencilerimizin teknoloji olanaklarını kullanarak yeni yöntem ve teknikleri uygulayabilmelerine/deneyimleyebilmelerine imkân sağlamak üzere uygulanacaktır. Bu sistem, akademisyenlerimizin ders materyallerini hafta bazlı olarak öğrencilerimizle öncedensistemli ve şeffaf biçimde paylaşabilmelerini sağlayacak, böylece ters yüz edilmiş öğrenme yaklaşımı çerçevesinde, öğrencilerimizin materyallere eksiksiz biçimde önceden erişebilmelerini, ders içerikleri konusunda önceden düşünebilmelerini ve derse kendi yorumları ve sorularıyla gelmelerini kolaylaştıracaktır.
Sistem aynı zamanda öğrenim ve eğitim etkinliklerini sürece yayma ve beceri geliştirme açılarından kritik önem arz eden derse katılımın izlenmesini kolaylaştıracak, yoklamanın teknoloji yardımıyla dijital olarak alınmasına imkân sağlayacaktır. Sistem, özellikle akademisyenler açısından ciddi emek ve zaman gerektiren faaliyetler olan soru hazırlama, soru çeşitlendirme, sınav hazırlama, sınav değerlendirme ve diğer ölçme ve değerlendirme tekniklerinin yine dijital olarak uygulanabilmesine ve sonuçlandırılabilmesine olanak sağlayacaktır.
Bu bağlamda, sistem sayesinde zamandan tasarruf edilerek yapılması mümkün kılınan kısa sınavlar sayesinde sürece yayılan ölçme-değerlendirme yaklaşımı ile öğrencilerimiz de kendi gelişimlerini sürekli değerlendirebileceklerdir. Sistem aynı zamanda öğrencilerimizin üstbilişsel becerilerini geliştirmelerine yardımcı olmak üzere teşvik edilen sözlü ölçme tekniklerinin de zamandan tasarruf edilerek uygulanmasına olanak sağlayacaktır. Sonuç olarak FEFMOD, tüm bu imkanları bir arada sunan, bütünleşik bir eğitim-öğretim ve ölçme değerlendirme platformu olarak işlev görecektir.
FEFMOD sisteminin işleyişine ilişkin olarak aşağıdaki temel hususları sizlerle paylaşmak isterim.
FEFMOD sistemine geçiş ile birlikte
Yoklamanın dijital olarak alınmasına ve isteyen akademisyenlerimizin yoklama katılım notunu yıl içi değerlendirmeye dahil etmelerine imkân tanınmaktadır.
Sözlü sınav değerlendirmesini yıl içi değerlendirmeye dahil etmek isteyen akademisyenlerimize sözlü sınavları dijital ortamda yapabilme imkânı sunulmaktadır.
Ölçme-değerlendirme etkinliklerini sürece yaymak amacıyla, yıl içi değerlendirmeye dahil edilmek üzere en az dört kısa sınav yapılması zorunlu hale getirilmekte; bununla birlikte akademisyenlerimizin kısa sınavları dijital ortamda hızlı biçimde yapabilmelerine imkân tanınmaktadır.
Sistem çoktan seçmeli sorulardan oluşan kısa sınavları otomatik olarak hazırlayacağı ve sınav sonuçlarını otomatik olarak değerlendireceği için, akademisyenlerimizin sınav hazırlama ve sınav okumaya ilişkin iş yükü de ciddi oranda azalacaktır.
Gerek eğitim-öğretim gerek ölçme-değerlendirme faaliyetlerinin daha verimli şekilde yürütülmesi için ders kontenjanlarının 50 olarak sınırlandırılmasına dikkat edilecektir.
FEFMOD sistemini kullanmaya başlayacağımız 2024-2025 Bahar Dönemi, bir uyum dönemi olarak planlandığından sistemle ilgili her türlü bilgilendirme, eğitim ve uygulama çalışması Dekanlığımızca yürütülmektedir. Diğer tüm yeniliklerde olduğu gibi, bu sistemle ilgili olarak da Dekanlığımız bünyesinde oluşturulan FEFMOD Komisyonu gerek akademisyenlerimizden gerek öğrencilerimizden gelen taleplere ve görüşlere açık olacak, yaşanabilecek her türlü soruna hızla çözüm üretmeye devam edecektir. Sistemin internet erişimini temel aldığı göz önünde bulundurularak, sisteme uyum dönemi olarak nitelendirdiğimiz 2024-2025 Bahar Dönemi’nde yaşanabilecek çeşitli aksaklıklar da göz önünde bulundurulmuştur: İnternet, telefon ya da projeksiyon cihazlarından kaynaklı sorun yaşanması durumlarında, geleneksel kısa sınav yapma ve yoklama alma yöntemleri akademisyenlerimizce kullanılabilecektir. Ayrıca sistem, yeni gereksinimler doğrultusunda güncellenebilir ve özelleştirilebilir bir yapıda olduğundan, eğitim-öğretim süreçlerinin mükemmelleştirilmesine yönelik olarak akademisyenlerimizin ve öğrencilerimizin her türlü önerisi dikkate alınacaktır.
Değerli Öğrencilerimiz,
Bizlere emanet edilen evlatlarımız olan sizleri alanında en iyi öğrenciler olarak yetiştirmek ve Üniversite hayatınızı, hevesinizi ve heyecanınızı hiç kaybetmeden, en donanımlı ve en mutlu şekilde tamamlamanızı sağlamak bizlerin görevi. Bilimsel, teknolojik ve toplumsal fayda üretmede dünya öğrencileriyle yarışabilecek uzmanlar olarak eğitim alabilmeniz bizler için en büyük öncelik. Bu doğrultuda, eğitim sürecinizi en verimli hale getirmek üzere hem FEFMOD hem de hayata geçirdiğimiz/geçireceğimiz tüm yeniliklerle ilgili sizlerden Bölüm öğrenci temsilcilerimiz aracılığıyla düzenli ve sistemli şekilde görüş almaya; umutlarınızı, hayallerinizi vebeklentilerinizi dinlemeye ve göz önünde bulundurmaya devam edeceğimizi bilmenizi isterim.
Değerli Akademisyenlerimiz,
Öğrencilerimizi geleceğe en nitelikli şekilde hazırlayabilmek sizlerin çok değerli bilgisi, donanımı ve emeği ile mümkün. Yukarıda sunulan hedeflere ancak sizlerin katkısı ve iş birliği ile ulaşabileceğimizin farkında olduğumuzu, bu bağlamda mükemmeliyeti sürdürülebilir kılma ve Fakültemizin gelişimi çerçevesindeki tüm öneri, görüş ve projelerinizi dinlemeye hazır olduğumuzu bilmenizi isterim.
İçinde bulunduğumuz, yerleşik eğitim-öğretim ve bilimsel araştırma paradigmalarının değişip dönüşmekte olduğu Yapay Zekâ Çağı’nda sizlerle birlikte yeniden-düşünmemiz ve hakkında yeni farkındalıklar geliştirmemiz gereken daha pek çok konu var. Bu bağlamda, öğrencilerimizi olduğu kadar akademisyenler olarak kendimizi de geleceğin meydan okumalarına cevap verebilecek şekilde donatmak, bilgi birikimimizi derinleştirmek, eğitim-öğretim ve bilimsel araştırma yaklaşımlarımızı güncellemek bir zaruriyet. Bu amaç doğrultusunda, sizlerin de talepleri ve ihtiyaçları temelinde, sizlerle istişare içinde çalışmaya devam edecek olmak bizler için büyük bir heyecan kaynağı.
Fakültemizin Değerli Öğrencileri ve Değerli Akademisyenleri,
Fakültemizin eğitim-öğretimde mükemmeliyet çalışmalarını, her bir öğrencimizin mezunu olmaktan, her bir akademisyenimizin mensubu olmaktan gurur ve mutluluk duyduğu, eğitim ve bilim kalitesini her şeyden çok önemseyen, güçlü yönlerinin sürdürülebilirliğini sağlarken, gelişmeye açık yönlerini bilimsel titizlikle tespit edip önlem alabilen, yüksek kalitede bilgi ve değer üretmede iddialı ama aynı zamanda tevazu sahibi bireyler yetiştirebilen bir kurum olarak sürdürülebilir kılmak için Dekanlık olarak elimizden gelenin en iyisini yapmaya devam edeceğimizi, değer üretme ve çözüm-odaklı yönetim yaklaşımımızdan hiç vazgeçmeyeceğimizi bilmenizi ister, hepinize saygı ve sevgilerimi sunar, verimli bir eğitim süreci ve üstün başarılar dilerim.
Prof. Dr. Salim YÜCE
Dekan